سیم‌جوش 308 یکی از پرکاربردترین فیلرهای جوشکاری برای فولادهای زنگ‌نزن آستنیتی است. این گرید مخصوصاً برای جوشکاری استیل 304 و 304L طراحی شده و در فرآیندهای TIG (GTAW)، MIG (GMAW) و SAW به‌کار می‌رود.
۱) ترکیب شیمیایی تقریبی (AWS A5.9)
- کروم (Cr): 19–21%
- نیکل (Ni): 9–11%
- کربن (C):
- ER308 ≤ 0.08%
- ER308L ≤ 0.03% (کم‌کربن → مقاومت بهتر در برابر خوردگی بین‌دانه‌ای)
- سیلیسیم (Si): 0.3–0.6%
- منگنز (Mn): ~2%
۲) کاربردها
- جوشکاری فولادهای ضدزنگ سری 300 به‌ویژه 304/304L
- تجهیزات صنایع غذایی و دارویی (به‌دلیل مقاومت به خوردگی)
- مخازن شیمیایی و لوله‌های صنعتی
- سازه‌های استیل در محیط‌های مرطوب
۳) خواص مکانیکی
- استحکام کششی (Tensile Strength): حدود 550–600 MPa
- ازدیاد طول: ~35%
- سختی برینل: ~160 HB
- چقرمگی عالی حتی در دماهای پایین
۴) تفاوت ER308 و ER308L
- 308: کربن بالاتر → استحکام کمی بیشتر، اما خطر رسوب کاربید و خوردگی بین‌دانه‌ای.
- 308L: کربن کمتر → مقاومت بالاتر در برابر خوردگی، انتخاب رایج در سازه‌های حساس.
۵) نکات عملی در جوشکاری
- گاز محافظ:
- برای TIG → 100% آرگون
- برای MIG → آرگون + 2–5% CO₂ یا آرگون + O₂
- پیش‌گرم: معمولاً نیاز ندارد، مگر در ضخامت‌های بالا (حدود 50–100°C).
- بین‌پاس: بهتر است دمای بین‌پاس کمتر از 150°C باشد تا از افت خواص مکانیکی و خوردگی جلوگیری شود.
- الکترود معادل SMAW: E308/E308L-16
۶) محدودیت‌ها
- برای فولادهای ضدزنگ 316 یا فولادهای مقاوم به اسید مناسب نیست (به‌جای آن باید از ER316L استفاده شود).
- در دماهای خیلی بالا (>400°C) احتمال ترد شدن دارد.
✅ جمع‌بندی:
سیم جوش 308L بهترین انتخاب برای جوشکاری استیل‌های سری 304 در صنایع غذایی، دارویی، لوله‌سازی و سازه‌های حساس است. اگر استحکام کمی بیشتر لازم باشد و محیط خورنده نباشد می‌توان از 308 معمولی استفاده کرد.
جدول مقایسه سیم‌جوش‌های استیل 308 ، 309 و 316
| ویژگی‌ها | ER308 / ER308L | ER309 / ER309L | ER316 / ER316L |
|---|---|---|---|
| ترکیب اصلی | Cr: 19–21% Ni: 9–11% C: (308 ≤0.08%)، (308L ≤0.03%) | Cr: 22–24% Ni: 12–14% C: (309 ≤0.08%)، (309L ≤0.03%) | Cr: 18–20% Ni: 11–14% Mo: 2–3% C: (316 ≤0.08%)، (316L ≤0.03%) |
| فولاد پایه متداول | استیل 304 / 304L | اتصال فولاد کربنی به استنلس یا بین آلیاژهای غیرهم‌جنس | استیل 316 / 316L و فولادهای مقاوم به کلرید |
| مقاومت به خوردگی | خوب در محیط‌های عمومی؛ حساس به خوردگی بین‌دانه‌ای در نوع 308 | بسیار خوب، به‌خصوص در مرز اتصال دو فلز مختلف | عالی در محیط‌های کلریدی و شیمیایی به دلیل وجود Mo |
| خواص مکانیکی | استحکام کششی ~550–600 MPa ازدیاد طول ~35% | استحکام کششی ~600 MPa ازدیاد طول ~35% | استحکام کششی ~580–620 MPa ازدیاد طول ~35% |
| کاربردها | صنایع غذایی، دارویی، تجهیزات آشپزخانه، مخازن | پل‌زدن بین فولادهای غیرهم‌جنس (کربنی ↔ استنلس)، پوشش مقاوم به خوردگی | صنایع شیمیایی، نفت و گاز، محیط‌های دریایی، صنایع دارویی |
| مزیت اصلی | قیمت مناسب و پرکاربردترین سیم‌جوش استیل | امکان جوشکاری ناهمجنس و انتقال بار مطمئن | مقاومت عالی در برابر خوردگی حفره‌ای (Pitting) و کلریدها |
| محدودیت‌ها | مقاومت متوسط در محیط‌های کلریدی؛ دمای بالا موجب تردی | گران‌تر از 308؛ در دماهای خیلی بالا احتمال افت خواص | قیمت بالاتر؛ نیاز به کنترل دقیق دمای بین‌پاس |
✅ جمع‌بندی سریع:
- اگر با استیل 304 کار می‌کنی → 308L بهترین گزینه.
- اگر اتصال فولاد کربنی به استنلس داری → 309L استفاده کن.
- اگر در محیط‌های خورنده یا دریایی کار می‌کنی → 316L انتخاب ایده‌آل است.
